نظریه تعین اول در مکتب ابن‏عربی (تحلیل و نقد)

نویسندگان

  • محمد ملکی دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب، رشتة تصوف و عرفان اسلامی و پژوهشگر پژوهشکدة ادیان و مذاهب قم.
  • محمد نصیری استادیار، دانشکدة معارف و اندیشة اسلامی. دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

نظریة فلسفی- عرفانی، «تعین اول» نظریه‌ای کلان دربارۀ لحظۀ «پدیداری و ظهور وجود» و چگونگی شکل‌گیری صدور کثرات از واحد بسیط است. این مسئله از مباحث بنیادی و البته از دشوارترین مسائل در «عرفان اسلامی» است. ابن‏عربی پدر عرفان نظری در جهان اسلام شناخته شده و در این میان اندیشة وحدت وجود او که پایة اصلی فکر و دستگاه عرفانی اوست، در پرتو نظریۀ تعین اول سامان یافته است. بررسی این مسئله که ابن‏عربی چگونه و در کجا آن را بررسی کرده و آیا دغدغة فکری او بوده یا تعبیر و تبیین او چگونه بوده است، اهمیت زیادی دارد. از آنجا که در بررسی عمدة آثار وی، از جمله کتاب عظیم فتوحات مکیّه به‏صراحت این عنوان یافت نمی‌شود، در تحقیق پیش‏رو تلاش شده با بررسی آثار ابن‏عربی به‏ویژه کتاب یادشده معادل و اصطلاح یا اصطلاحاتی که ابن‏عربی در آثار خود برای «تعین اول» به‏کار برده، مشخص و مقصود او تبیین، تحلیل و در پاره‌ای از موارد با نگاه نقادانه به آن‏ها نگریسته شود. همة این مسائل به روش توصیفی – تحلیلی و با توجه به نگاه ابن‏عربی و شاگردان مکتب وی، به این موضوع رسیدگی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد نظریه فرهنگ امنیت ملی با تأمل در آثار باری بوزان و مکتب کپنهاگ

در مقاله حاضر مسئله اصلی تأمل در نظریات و آرای مکتب کپنهاگ با تکیه و تأکید بر اندیشه‌های باری بوزان پیرامون امنیت و در نهایت نقد آنهاست. هدف نویسنده از این تحلیل اشاره به چهره‌ی نوین امنیت (فرهنگی- اجتماعی) در آثار باری بوزان و بررسی آنها در یک رویکرد مقایسه‌ای با اندیشه اسلامی - ایرانی، می‌باشد. از این رو سعی خواهد شد به این پرسش پاسخ داده شود که نقش و سهم باری بوزان در بازتعریف امنیت و اشاره ...

متن کامل

تحلیل غزلیات حافظ براساس نظریه زیبایی شناسی انتقادی (مکتب فرانکفورت)

شمس‌الدین محمد حافظ‌شیرازی ازجمله معدود شاعران ایرانی است‌که با فراتربردن خود به‌مثابة حلقه‌ای از حلقه‌های جبر اجتماعیِ قرن هشتم ﻫ.ق.، بر فراز جریان‌ها‌‌ی اجتماعی زمان ایستاد. حافظ با خروج از نظم به‌بندکشانندة قرن هشت‌ به نقد ساختار اجتماعی در حوزة ساختار شعر پرداخته است. نخست، نظریة زیبایی‌شناسی انتقادی را که یکی از دستاوردهای مکتب فرانکفورت آلمان در قرن بیستم م. است مختصر و کوتاه معرفی کرده‌ای...

متن کامل

نقد روش‌شناسی نظریه علمای ابراربا تأکید برکتاب مکتب در فرآیند تکامل

پژوهش حاضر، از طریق بررسی روش‌شناسی نظریه علمای ابرار در کتاب مکتب در فرآیند تکامل، به نقد آن پرداخته است. ابتدا با بررسی دقیق مباحث این کتاب و شیوه ارجاع و استدلالی که مؤلف در اثبات نظر خود به‌کار برده است، تبیینی از روش پژوهش ایشان ارائه و سپس اشکالات روش ایشان بررسی می‌شود. مؤلف این کتاب در روش تحقیق خود دچار برخی اشکالات کلّی است که مختص به علم خاصی نیست؛ ازجمله: عدم ذکر مستند در برخی مباحث ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 47  شماره 1

صفحات  147- 172

تاریخ انتشار 2014-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023